Slaapregressies

Een slaapregressie of sprong: het zijn termen die je als ouders veelvuldig tegenkomt. Vooral als je op zoek bent naar informatie over waarom je baby of kind ineens slechter slaapt. Wat is een slaapregressie of sprong precies? Wanneer krijgt je kind hiermee te maken en wat kan je eraan doen?

Wat is een slaapregressie?

Een sprong, slaapregressie of groeisprong: hoe je het ook noemt, ieder kind krijgt ermee te maken. Maar waar het ene kind ineens niet meer wil slapen of slechter slaapt, hebben andere kinderen er nauwelijks last van. Een slaapregressie is te omschrijven als een periode waarin ouders bij hun kind een terugslag in de slaap ervaren en rond hetzelfde moment ook nieuwe mentale en fysieke ontwikkelingen zien. Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen tempo en eigen manier en dit zien we ook terug in de slaapregressie. Die is bij ieder kind weer anders.

Een sprong of slaapregressie is dus in feite niets meer dan een verandering in het slaappatroon van je kind, ontstaan door ontwikkelingen die je baby of kind doormaken. Slaapregressies zijn heel normaal en gaan doorgaans uit zichzelf over. 

Wanneer zijn de slaapregressies?

Er is geen vastomlijnde periode waarin een slaapregressie hoort plaats te vinden, dit verschilt per baby en kind. Maar hoewel ieder kind zijn eigen momenten heeft, zijn er wel gemiddelde momenten van slaapregressies aan te wijzen:

• Slaapregressie 8 maanden: ontwikkeling biologische klok
• Slaapregressie 4 maanden: omrollen
• Slaapregressie 8 maanden: zitten en kruipen
• Slaapregressie 12 maanden: beginnen met lopen
• Slaapregressie 18 maanden: zelfstandig lopen
• Slaapregressie 24 maanden: praten

Het is goed om te onthouden dat deze momenten niet in beton zijn gegoten. De 4 maanden sprong vindt echt niet altijd bij 4 maanden plaats. De slaapregressie hangt samen met de ontwikkelingen, niet met de leeftijd. Sommige kinderen maken deze slaapregressie al wat eerder door, andere kinderen juist wat later. 

Hoelang duurt een slaapregressie?

Hoe merk je wanneer een slaapregressie begint en eindigt? Dit verschilt heel erg per kind. Bij sommige kinderen is het goed zichtbaar dat een slaapregressie begint, omdat het slaapritme ineens totaal anders is. Maar er zijn ook baby’s waarbij de signalen subtieler zijn of zelfs helemaal afwezig. 

Hoelang een slaapregressie duurt verschilt ook per kind. Een slaapregressie vindt plaats als je kind fysieke en mentale ontwikkelingen doormaakt die de slaap beïnvloeden. Het ene kind is sneller gewend aan de veranderingen in het slaappatroon dan de ander. Ook speelt een rol of je kind tijdens een sprong gewoontes of slaapassociaties aanleert die voor nieuwe slaapproblemen kunnen zorgen. Dit laatste kan gebeuren als je bij een slaapregressie de hele slaaproutine omgooit.

Slaapregressie baby of kind herkennen

Hoe ziet een slaapregressie eruit? Een slaapregressie of sprong kan je herkennen aan verschillende veranderingen in het slaappatroon, zoals:

• Hele korte dutjes of juist hele lange dutjes
• Vaker wakker tijdens dutjes of ‘s nachts
• ‘s Ochtends vroeger wakker
• Hangeriger, huileriger dan normaal
• Last van verlatingsangst
• Minder zin in eten
• Dutjes weigeren

Slaapregressie of iets anders?

Het lastige is dat de signalen van een slaapregressie niet op zichzelf staan. Niet elke verandering in het slaappatroon is toe te schrijven aan een slaapregressie. Wordt je baby bijvoorbeeld ineens vaker wakker ‘s nachts? Dit kan te maken hebben met een groeisprong, maar het kan ook met iets anders te maken hebben zoals doorkomende tandjes, krampjes of een te koude of warme kamer.

Omdat nieuwe ontwikkelingen en mijlpalen van je kind de basis zijn van slaapregressies, kan je een slaapregressie in veel gevallen toch goed herkennen. Vindt de verandering in het slaappatroon plaats rond de 4 maanden, 12 maanden, 18 maanden of 24 maanden? Dan is de kans groot dat het lastiger slapen te maken heeft met een slaapregressie.

Wat te doen bij slaapregressie baby?

Een slaapregressie is heel normaal en hoort bij de ontwikkelingen die je kind doormaakt. Toch kan het heel vervelend zijn als het slaapgedrag van je kind helemaal overhoop ligt. Een sprong beïnvloedt niet alleen de slaap van je baby, maar ook je eigen slaap. Hoe kan je het beste omgaan met een slaapregressie en wat kan je eraan doen?

Het is belangrijk om te beseffen dat een slaapregressie tijdelijk is. Het is iets wat ieder kind doormaakt in bepaalde periodes, zonder externe reden. Het beste advies wat wij kunnen geven is alles zoveel mogelijk bij het oude laten. Veel ouders gooien de slaaproutine om zodra het slaapgedrag van hun kind verandert. Het is misschien verleidelijk om vanalles te proberen, maar je kind heeft het meeste aan regelmaat en voorspelbaarheid. Als je vanalles gaat proberen tijdens de slaapregressie, kan dit leiden tot slaapassociaties en slaapproblemen die ook na de tijdelijke slaapregressie in stand blijven.

4 tips bij slaapregressie baby

• Duidelijke routine
  Juist als je baby of kind meer moeite heeft met slapen, is het goed om vast te houden aan een duidelijke slaaproutine. Gebruik steeds dezelfde handelingen, zodat je baby weet dat het tijd is om tot rust te komen en te gaan slapen. Voorspelbaarheid en regelmaat kunnen enorm helpen bij het slaapgedrag van je kind.
• Zorg voor een donkere kamer

Veel kinderen slapen oppervlakkiger tijdens slaapregressies en worden sneller wakker. Zorg dat de kamer goed donker is, om te voorkomen dat je kind wakker wordt door licht in de kamer.

• Verander niet te veel tijdens een slaapregressie

Het is verleidelijk, maar probeer alles zoveel mogelijk bij het oude te laten. Er is geen externe reden voor de veranderingen in het slaappatroon van je baby, dus de routine omgooien is in principe niet nodig. Sterker nog, het kan juist averechts werken en zorgen voor nieuwe slaapassociaties die het doorslapen belemmeren.
Let op: als je kind te maken krijgt met een slaapregressie, is dit wel een goed moment om eens naar de routine te kijken. Kloppen zaken als wakkertijden en het aantal dutjes? Onze slaapgids met voorbeeldroutines is hierbij een handig hulpmiddel.

• Wees extra lief voor je kind
  Onthoud dat je kind niets kan doen aan de slaapregressie en geef je baby het gevoel dat je er voor hem bent. 
• In welke slaapregressie bevindt jouw kind zich momenteel? Lees per periode meer over de slaapregressies:
  Slaapregressie 4 maanden
  Slaapregressie 8 maanden
  Slaapregressie 12 maanden
  Slaapregressie 18 maanden
  Slaapregressie 24 maanden

Advies bij slaapregressie baby

Een slaapregressie is tijdelijk en gaat als het goed is vanzelf over. Maar wat als de dutjes of slaap ‘s nachts een strijd blijven bij je kind? Of wat als je het idee hebt dat de slaapproblemen niet te maken hebben met een slaapregressie? Een goede routine zorgt voor voorspelbaarheid en regelmaat. Een duidelijke structuur kan je baby helpen een slaapritme te vinden en het slaapgedrag te verbeteren. 

Bekijk onze slaapgids met voorbeeldroutines voor uitgebreide routines met duidelijke handvaten voor iedere leeftijd. Heb je behoefte aan persoonlijke ondersteuning en advies op maat? Een baby- of kinderslaapcoach is gespecialiseerd in slaapproblemen en het slaapgedrag van (jonge) kinderen. Boek een slaapconsult bij een van onze erkende slaapcoaches, waarin we samen jullie situatie bespreken en op zoek gaan naar passende oplossingen.