Verlatingsangst

Verlatingsangst is iets waar bijna alle ouders met kinderen mee te maken krijgen. Je kind barst in huilen uit zodra je uit het zicht verdwijnt of aanstalten maakt om weg te gaan. Wat is verlatingsangst precies? En hoe ga je om met verlatingsangst rond de bedtijd?

Wat is verlatingsangst bij baby’s?

De naam ‘verlatingsangst’ zegt eigenlijk al genoeg, maar wat houdt verlatingsangst in bij baby’s? Verlatingsangst is de angst van je kind dat je hem verlaat. We spreken van verlatingsangst als je kind gaat huilen zodra vertrouwde mensen (zoals jij) weggaan, zelfs al is het maar voor even. Je kind kan de situatie nog niet goed overzien en dat maakt hem of haar boos en/of verdrietig. 

Veelgehoorde momenten van verlatingsangst zijn als je je kind naar bed brengt of naar de opvang, maar een baby kan op ieder moment verlatingsangst voelen. Het is goed om te weten dat verlatingsangst heel normaal is bij baby’s en kinderen. Het ontstaat vaak ineens en heeft niets te maken met wat jij wel of niet doet.

Wanneer krijgt een baby verlatingsangst?

Je kon je baby eerst zonder problemen naar de oppas of kinderopvang brengen, maar nu barst hij of zij in huilen uit zodra je aanstalten maakt om weg te gaan. De verlatingsangst is meestal het hevigst in de leeftijd van 8 tot 24 maanden. 

Dit betekent niet dat ieder kind continu last heeft van verlatingsangst. Ieder kind is anders, maar er zijn doorgaans enkele fasen waarbij de verlatingsangst piekt. Dit zijn ook periodes waarin kinderen meestal een slaapregressie doormaken, wat voor een piek in de verlatingsangst kan zorgen. 

• Verlatingsangst bij 8 maanden
• Verlatingsangst bij 12 maanden (1 jaar)
• Verlatingsangst bij 18 maanden
• Verlatingsangst bij 24 maanden (2 jaar)

Zoals we al eerder zeiden: de mate waarin verlatingsangst zich laat zien verschilt per situatie en per kind. Soms neemt de verlatingsangst snel af, soms geleidelijk. Soms hebben kinderen hier een lange periode last van, soms merken ouders en minder van. 

Hoe herken je verlatingsangst bij je baby?

Hoe merk je dat je baby last heeft van verlatingsangst? Je kunt kijken of je de volgende signalen herkent bij je kind:

• Je baby raakt overstuur als jij weggaat of begint te huilen zodra je de kamer verlaat.
• Je baby wordt rustig zodra jij er weer bent.
• Je baby is enorm aanhankelijk, vooral als er onbekende mensen zijn.

Hoe omgaan met verlatingsangst bij slapen?

Wat kan je doen als je baby of kind last heeft van verlatingsangst? Het is goed om te beseffen dat dit een gezonde ontwikkeling en een goed teken is. Het betekent dat je een liefdevolle relatie aan het opbouwen bent en dat je kind het fijn vindt om bij je in de buurt te zijn. Probeer het dus ook te zien als iets positiefs en probeer begrip te tonen voor de situatie. 

Het is lastig om tips te geven die altijd werken als je baby verlatingsangst heeft. Wat werkt voor de een, werkt misschien niet voor de ander. En wat de ene dag wel werkt, helpt de dag erna misschien helemaal niet. Ons advies is om te kijken wat werkt voor jou en je baby. Wat we wel merken is dat het kan helpen als je baby leert dat je weer terugkomt. Daarnaast kan een duidelijke, voorspelbare routine ook een positieve invloed hebben.

Leer je baby dat je weer terugkomt

De verlatingsangst ontstaat omdat je kind bang is dat je niet meer terugkomt. Het kan helpen om je kind te leren dat je weggaat, maar ook weer terugkomt. Je kunt tijdens een fase van verlatingsangst veel kiekeboe en verstoppertje te spelen. Hierdoor beseft je kind dat je na een verdwijning ook weer terugkomt. 

Zelfstandig in slaap laten vallen

Wat kan je doen als je baby of kind erge last heeft van verlatingsangst als je hem naar bed brengt? Als je baby voor deze fase al zelfstandig in slaap kon vallen, zal hij deze vaardigheid niet ineens verleren. De kans is groot dat als je dezelfde routine aanhoudt en doet wat je altijd deed, je baby zichzelf kalmeert en uiteindelijk zelf in slaap valt. Als je ineens allerlei dingen verandert aan de slaaproutine, kan dit juist extra spannend zijn voor je kind. Daarom is het advies meestal om de routine hetzelfde te houden. Ook als het in slaap vallen wat langer duurt dan eerst en je baby zich anders gedraagt. 

Duidelijke en voorspelbare routine

Een duidelijke routine heeft verschillende voordelen, voor je baby en voor jezelf. Een routine zorgt voor regelmaat, structuur en voorspelbaarheid. Baby’s hebben veel baat bij structuur, zo weten ze waar ze aan toe zijn en de voorspelbaarheid geeft ze een veilig gevoel. Als je kind last heeft van verlatingsangst kan een voorspelbare routine enorm helpen. Het is dan duidelijk wanneer het tijd is om te gaan slapen, te eten of te spelen. Daarnaast is het hierdoor voorspelbaar dat jij er bijvoorbeeld bent als je baby ‘s ochtends wakker wordt, wat voor een veilig gevoel kan zorgen. Het kan in deze fase ook helpen om het slaapritueel wat langer te maken, zodat je wat meer 1 op 1 tijd met je kind hebt. 

Ben je op zoek naar een routine die werkt voor jou en je kind? In onze slaapgids met voorbeeldroutines vind je uitgewerkte routines voor iedere leeftijd (van 0 tot 4 jaar). Bij de routines is rekening gehouden met de biologische klok, gemiddelde wakkertijden en slaapuren. Heb je een specifieke vraag over (het slaapgedrag van) je baby? Je kunt ook een telefonisch consult boeken bij een van onze erkende babyslaapcoaches.