Melatonine en baby’s
Slaap en informatie over slaap wint steeds meer populariteit. Hoewel dit goed nieuws is, zorgt deze ontwikkeling ook juist voor meer vragen. Want er is zoveel informatie beschikbaar dat je soms door de bomen het bos niet meer kunt zien. Er ontstaan nieuwe begrippen die soms net even wat meer nuance nodig hebben dan veel ouders denken. Het woord melatonine is zo ‘n begrip. Ouders van kindjes met slaapproblemen lezen over dat melatonine de slaap kan bevorderen. Maar wat is melatonine precies en wat heeft het met slapen te maken? En kunnen melatoninesupplementen de magische remedie zijn voor de slaapproblemen van je baby?
Wat is melatonine?
Simpel gezegd is melatonine een hormoon dat wordt geproduceerd in de pijnappelklier en helpt bij het in slaap vallen en het reguleren van slaappatronen.
Ieder mens heeft een ingebouwde biologische klok dat wordt aangestuurd in de hersenen. Dit ritme wordt tot stand gebracht als reactie op veranderende lichtniveaus gedurende een periode van 24 uur. Als de zon opkomt, stimuleert de hypothalamus de afgifte van hormonen die ons helpen wakker te worden. Wanneer de zon ondergaat en het lichtniveau begint af te nemen, bereidt de hypothalamus het lichaam voor om in slaap te vallen door melatonine uit de pijnappelklier af te geven.
Melatonineniveaus beginnen meestal ongeveer 2 uur voor onze normale bedtijd te stijgen, waardoor we in een rustige, ontspannen toestand komen, zodat we klaar zijn om in slaap te vallen. De continue afgifte van melatonine ‘s nachts helpt ons dan om in slaap te blijven. De melatonine spiegels hebben de neiging om tussen 2-4 uur ‘s ochtends te pieken en daarna weer te zakken ter voorbereiding op het ontwaken.
Melatonine wordt soms het “slaaphormoon” genoemd, omdat het alleen door de pijnappelklier wordt uitgescheiden als het donker is. Blootstelling aan fel licht onderdrukt de afgifte van melatonine, wat kan leiden tot problemen met inslapen en doorslapen. De tegenhanger van melatonine is cortisol. Overdag geeft ons lichaam cortisol af. Cortisol wordt ook wel het wekkerhormoon of stresshormoon genoemd en zorgt overdag we overdag actief zijn en alert.
Hoe produceren baby’s melatonine?
Tijdens de zwangerschap wordt het circadiane ritme van een baby grotendeels bepaald door de activiteiten van de moeder. Wanneer de moeder actief is, zullen het hart en de ademhaling van de baby versnellen en wanneer de moeder rust of slaapt, zullen ze weer vertragen.
Na de geboorte is deze placentaverbinding verbroken, maar melatonine kan nog steeds via de moedermelk aan baby’s worden doorgegeven. De pijnappelklier van de baby wordt ook direct na de geboorte geactiveerd, wat betekent dat ze hun eigen melatonine gaan produceren. Helaas wordt melatonine in het begin slechts in extreem kleine hoeveelheden vrijgegeven, maar dit zal toenemen met de leeftijd.
Naast het produceren van hun eigen melatonine, zullen baby’s na de geboorte ook hun eigen circadiaanse ritmes gaan ontwikkelen. Ook dit kost tijd en dat kan soms zorgen voor een compleet ander slaap- en waakritme dat wijzelf hebben. Sommige pasgeboren baby’s zullen dus ook dag/nacht-verwarring ervaren. Ergens tussen de 8-16 weken oud zullen hun circadiane ritmes gaan ontwikkelen en zullen ze in meer voorspelbare slaappatronen beginnen te vallen. Hier kun je als ouder ook bij helpen.
Wat stimuleert de aanmaak van melatonine bij baby’s en peuters?
Omdat melatonine alleen wordt aangemaakt als het donker is, is je kindje laten slapen in een donkere kamer misschien wel het belangrijkste element. Voor baby’s en peuters jonger dan 2 jaar raden we aan om een ​​donkere kamer te hebben voor zowel dutjes als ‘s nachts slapen. Dit kan je baby helpen om sneller tot rust te komen en in slaap te vallen en zijn slaapcycli te koppelen.
Peuters en kinderen ouder dan 2 jaar kunnen echter een echte angst in het donker ontwikkelen – in dit geval is een nachtlampje wel degelijk een advies. Waar mogelijk raden we aan om een ​​rood licht te gebruiken, omdat is aangetoond dat dit een minimale impact heeft op de melatonineproductie. Blauw en wit licht moet worden vermeden, vooral in de 2 uur voor het slapengaan, omdat dit melatonine meer onderdrukt dan welke andere lichtkleur dan ook. Onder andere schermen zoals televisie, telefoon en iPad geven juist blauw licht af.
Aangezien het circadiaanse ritme van het lichaam de afgifte van melatonine veroorzaakt, kan een vaste bedtijdroutine ook helpen om de melatonine productie te stimuleren. Hiermee bedoelen we echt niet dat je kindje elke dag stipt om 19:00 in bed moet liggen maar wel elke dag rond hetzelfde tijdstip en vooral – om het lichaam te leren wanneer de melatonine mag gaan scheiden- dezelfde handelingen voor bedtijd uitvoeren.
Een paar tips om een routine te creëren:
- Maak je kindje elke ochtend op ongeveer hetzelfde tijdstip wakker. Dit helpt de biologische klok in te stellen.
- Zorg er voor dat de hoeveelheid slaap en de momenten waarop er geslapen wordt passen bij hun leeftijd. Dit betekent in praktijk niet te veel slaap overdag en ook niet te weinig. Dit helpt om de hele dag slaapdruk op te bouwen, zodat ze ‘s nachts goed kunnen slapen. Vind je het lastig om te bepalen hoeveel er ongeveer geslapen mag worden per leeftijd? Bekijk onze digitale slaapgids met voorbeeldroutines.
- Een consistente bedtijd aanhouden. Voor jongere baby’s, jonger dan 6 maanden, zou dit idealiter niet meer dan 2 uur na het ontwaken uit hun laatste dutje van de dag moeten zijn. Voor oudere baby’s en peuters kan dit variëren van 4 uur tot 5,5 uur na het ontwaken uit hun dutje, afhankelijk van de leeftijd en de lengte van het vorige dutje.
- Strijd rondom bedtijd komt veel voor. Misschien is het wel de meest voorkomende slaapuitdaging waar ouders tegenaan lopen. Melatonine kan hier een rol in spelen maar wat vaker voorkomt zijn andere factoren zoals niet zelfstandig in slaap kunnen vallen, niet moe genoeg of juist oververmoeid.
Wat andere tips die kunnen helpen bij een fijn bedritueel:
- Een ontspannen en voorspelbare bedtijdroutine hebben
- Vermijd stimulerende middelen zoals cafeïne en suiker in de 2 uur voor het slapengaan
- Vermijd schermtijd in de 2 uur voor het slapengaan – dit geldt ook voor tv’s, computers, tablets en smartphones
- Elke dag voldoende lichaamsbeweging krijgen + zonlicht.
- Eet minstens 2 uur voor het slapengaan om tijd te hebben voor de spijsvertering
Mag je melatonine supplementen aan je kindje geven?
Wanneer je als ouder voortdurend (slaap)problemen ervaart is het niet gek dat je ook gaat twijfelen aan of je kindje wel genoeg melatonine aanmaakt. Onze ervaring is dat er meestal andere redenen zijn waarom kindjes niet in slaap vallen of weinig slapen.
- Onder- of oververmoeidheid
- Een slaapomgeving die niet bevorderlijk is voor de slaap
- Lichamelijke kwalen zoals tandjes krijgen, ziekte, reflux etc.
- Voedingstekorten op het gebied van voeding (denk aan ijzer of eiwitten)
- Niet zelfstandig in slaap kunnen vallen
- Nachtmerries of nachtmerries
Ons advies: Voordat je melatonine supplementen verweegt is het belangrijk om een arts te raadplegen. Over het algemeen worden melatonine supplementen niet aanbevolen voor kinderen jonger dan 3 jaar, omdat slaapproblemen op deze leeftijd bijna altijd omgevings- of gedragsmatig van aard zijn. Hoewel in sommige gevallen de melatonine supplementen wel degelijk kunnen helpen, is het belangrijk om ook bewust te zijn van eventuele bijwerkingen.
Enkele bronnen die gebruikt zijn voor dit artikel:
https://fn.bmj.com/content/100/1/F50.long
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1188623/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK550972/
https://www.hindawi.com/journals/ije/2010/829351/#results
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23098680/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5846201/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28391425/
https://www.healthline.com/health/melatonin-for-babies#side-effects
https://www.medicalnewstoday.com/articles/327224#summary
Geschreven door:
Myrthe
Oprichter en gecertificeerd KinderslaapcoachVolg ons ook hier
Geschreven door:
Myrthe
Oprichter en gecertificeerd KinderslaapcoachOnze favoriete producten
Gerelateerde slaaptips
Biologische klok van je baby
Baby’s en kinderen hebben veel baat bij ritme, regelmaat en structuur. Een duidelijke routine geeft een veilig en voorspelbaar gevoel en kan een positieve invloed hebben op het slaap- en eetgedrag van kinderen. Wanneer je je baby een routine wilt aanleren, is het belangrijk om rekening te houden met de biologische klok van je kind. Wat is de biologische klok precies en waarom is het belangrijk om hierop te letten bij een routine? Wat is de biologische klok? De biologische klok is onze interne klok, die wordt aangestuurd vanuit een speciaal gebied in onze hersenen. Deze interne klok werkt volgens een 24-uurs ritme, wat ook wel het slaap- en waakritme of het circidiaanse ritme wordt genoemd. Deze klok regelt niet alleen wanneer het tijd is om te slapen en ontwaken, maar bepaalt ook wanneer het tijd is om te gaan eten. Eigenlijk regelt de biologische klok al het verkeer in ons lichaam. Licht en donker zijn spelen een belangrijke rol en het volgen van een dag- en nachtritme beïnvloedt de werking van de biologische klok. De hormonen melatonine en cortisol zijn hier vooral belangrijk. Naast licht en donker zijn ook eten en drinken en sociale interactie belangrijke factoren voor de
Hoeveel moet je kleine slapen? Baby van 10 weken
Hoeveel moet je baby van 10 weken slapen? En hoe maak je het overdag makkelijker om goed te slapen? Als je twijfelt hoeveel kleine je slaap nodig heeft en hoe je daarvoor zorgt helpen we je er graag mee. We leggen je uit hoe je het overdag makkelijker maakt om lekker te slapen en waarmee je bijvoorbeeld zorgt voor een sterke routine. Het zijn rust en regelmaat die je baby van 10 weken enorm helpen om beter te slapen. Zorg op die manier voor zo’n 5 uur slaap tussen 6:30 uur en 18:30 uur. Je kunt dit verdelen over 3 tot 4 dutjes. Op die manier voorkom je bovendien dat je kleine te veel hazenslaapjes zal doen. Het resultaat is een betere routine, waardoor je zal merken dat je kleine ook ’s avonds en ’s nachts beter door zal slapen. Overdag: zo’n 5 uur slaap Benieuwd hoeveel slaap jouw baby van 10 weken nodig heeft? Het gaat om zo’n 5 uur, in de periode van 6:30 uur tot 18:30 uur. Uiteraard kan dit van baby tot baby verschillen, dus als je kleine wat meer of juist wat minder slaapt is dat niet meteen iets om je zorgen over te maken.
Slaapregressie 8 maanden
De slaapregressie bij een baby van 8 maanden kan er ineens toe leiden dat slapen minder goed gaat. Zowel overdag als ’s nachts. Dus sliep je kleintje eigenlijk altijd zonder problemen en is hij of zij nu rond de 8 maanden? Wellicht is je baby in een slaapregressie beland. In dit artikel leggen we je graag uit hoe het komt. En wat je eraan kunt doen om zo snel mogelijk door de slaapregressie van 8 maanden heen te komen. Grove motoriek: kruipen en optrekken Je baby maakt continue allerlei ontwikkelingen door, ook rond de 8 maanden. Het gaat dan meestal om de grove motoriek. Dat betekent dat je baby begint te zitten, kruipen en zich bijvoorbeeld zal proberen op te trekken in bed. Deze ontwikkelingen zijn allemaal zichtbaar maar er zijn ook veel ontwikkelingen in deze fase die zich vooral in het hoofd afspelen. Om de fysieke motoriek goed onder de knie te krijgen is er van alles gaande. Dat heeft invloed op het slapen, waardoor je bij een baby van 8 maanden een slaapregressie kunt merken. Het is dan ineens veel moeilijker om lekker lang te slapen. Of om in slaap te vallen, waardoor het kan zijn dat je
Veilig slapen voor je baby: richtlijnen & tips
Baby’s slapen het grootste deel van de dag, in de eerste maanden soms wel 16 tot 17 uur per dag. Je wilt natuurlijk dat je kind goed slaapt, maar nog belangrijker is dat je baby veilig slaapt. Maar hoe zorg je voor een veilige slaapomgeving? In dit artikel vind je de basisrichtlijnen om je baby veilig te laten slapen en we geven ook andere tips die bijdragen aan een veilige nachtrust. Meer een luisteraar? Beluister onze podcast in samenwerking met veiligheidNL waarin we de richtlijnen met nuances bespreken. Waarom is veilig slapen belangrijk? Een veilige slaapomgeving helpt de kans op wiegendood te verkleinen. Wiegendood is een verzamelterm voor kindersterfte in de wieg en deze term wordt gegeven aan alle gevallen waarbij de oorzaak van het plotselinge overlijden niet bekend is. Hoewel het aantal gevallen van wiegendood in Nederland de afgelopen decennia flink is afgenomen, overlijden er jaarlijks nog steeds kinderen in de wieg. Uit recente onderzoeken is gebleken dat er een verhoogd risico op wiegendood is als een drietal factoren tegelijk aanwezig zijn: Kwetsbare baby Kritische periode (baby’s tussen de 0 en 6 maanden) Omgevingsfactoren Het is goed om te beseffen dat we eigenlijk alleen invloed hebben op de omgevingsfactoren.
